Luật chơi bóng đá là tập hợp các quy tắc quan trọng mà mọi cầu thủ, trọng tài và người hâm mộ cần hiểu rõ để đảm bảo trận đấu diễn ra công bằng và minh bạch. Những quy định này do IFAB (International Football Association Board) ban hành và được FIFA áp dụng chính thức trên toàn cầu. Nếu bạn là người đam mê thể thao vua, đừng quên truy cập KM1888B để cập nhật thêm thông tin chi tiết và hấp dẫn liên quan đến luật thi đấu, lịch sử, cũng như những phân tích chiến thuật bóng đá mới nhất.
Luật về sân thi đấu
Sân bóng đá chuẩn quốc tế có hình chữ nhật với chiều dài từ 100 đến 110 mét và chiều rộng từ 64 đến 75 mét. Trên sân được chia thành nhiều khu vực quan trọng như khu trung tâm, nơi bắt đầu trận đấu hoặc phát bóng lại sau khi có bàn thắng. Khu phạt đền rộng 16m50, nơi nếu xảy ra phạm lỗi, đội đối phương sẽ được hưởng quả phạt đền. Khu cầu môn rộng 5m50, là vùng giới hạn dành cho thủ môn trong một số tình huống nhất định. Cùng với khu đá phạt góc nằm ở bốn góc sân. Khung thành có kích thước tiêu chuẩn cao 2,44 mét và rộng 7,32 mét.
Luật về số lượng cầu thủ
Mỗi đội bóng ra sân với tổng cộng 11 cầu thủ, trong đó có 1 thủ môn giữ vị trí quan trọng trong khung thành. Trận đấu chỉ được phép tiếp tục khi mỗi đội còn ít nhất 7 cầu thủ trên sân. Ngoài ra, trong các giải đấu chính thức, số lần thay người thường được quy định từ 3 đến 5 lần, tùy theo quy định cụ thể của ban tổ chức giải đấu.
Luật về trọng tài chính
Trọng tài chính là người có quyền quyết định tối cao trong suốt trận đấu. Họ sử dụng còi, thẻ phạt và ngôn ngữ cơ thể để điều khiển và kiểm soát diễn biến trên sân. Mọi quyết định của trọng tài chính đều được coi là cuối cùng và bắt buộc phải tuân thủ, ngay cả khi có sự hỗ trợ từ công nghệ VAR.
Luật về trọng tài biên (trợ lý trọng tài)
Trên sân, có hai trọng tài biên đứng dọc theo hai bên đường biên để hỗ trợ trọng tài chính điều hành trận đấu. Họ sử dụng cờ để phát tín hiệu báo hiệu các tình huống quan trọng như việt vị, bóng đã ra ngoài biên, các lỗi phạm lỗi không rõ ràng, hoặc khi có sự thay đổi cầu thủ. Nhờ sự phối hợp này, trận đấu được kiểm soát chính xác và công bằng hơn.
Luật bắt đầu và khởi động lại trận đấu
Với luật chơi bóng đá, trận đấu được bắt đầu bằng một quả phát bóng từ giữa sân. Đây là cách để khởi động trận đấu ngay từ lúc đầu tiên. Mỗi khi có bàn thắng được ghi, đội bị thủng lưới sẽ thực hiện quả phát bóng để tiếp tục trận đấu. Đây là quy định giúp trận đấu diễn ra liên tục và công bằng.
Ngoài ra, trận đấu cũng được khởi động lại trong nhiều tình huống khác nhau như đá phạt trực tiếp hoặc gián tiếp, ném biên khi bóng đi hết đường biên dọc, phạt góc khi bóng vượt qua đường biên ngang do đội phòng ngự chạm bóng cuối cùng, và phát bóng lên từ khu vực cầu môn khi bóng ra ngoài đường biên ngang ở phần sân của đội tấn công.
Luật về thời gian thi đấu
Theo luật chơi bóng đá, mỗi trận đấu gồm hai hiệp chính, mỗi hiệp kéo dài 45 phút. Giữa hai hiệp, cầu thủ sẽ nghỉ ngơi 15 phút để lấy lại sức. Trọng tài có quyền thêm thời gian bù giờ ở cuối mỗi hiệp, dựa trên các tình huống như chấn thương, thay người hoặc gián đoạn khác xảy ra trong trận. Việc cộng thêm này nhằm đảm bảo thời gian thi đấu được đầy đủ và công bằng cho cả hai đội.
Luật về trang phục thi đấu
Các cầu thủ khi thi đấu bắt buộc phải mặc đồng phục đầy đủ, bao gồm áo, quần, tất dài và giày. Đặc biệt, việc sử dụng băng bảo vệ ống chân (shin pads) là quy định bắt buộc nhằm bảo vệ an toàn trong suốt trận đấu. Thủ môn cũng phải mặc trang phục riêng biệt, khác hoàn toàn so với các cầu thủ và trọng tài, để dễ dàng phân biệt trên sân.
Luật tính bàn thắng
Ở luật chơi bóng đá, một bàn thắng chỉ được công nhận khi bóng đã hoàn toàn vượt qua vạch vôi nằm giữa hai cột dọc và dưới xà ngang của khung thành. Đồng thời, trong quá trình ghi bàn, không được phép xảy ra các lỗi vi phạm như việt vị, phạm lỗi hay dùng tay chơi bóng. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, bàn thắng đó sẽ không được công nhận.
Bóng trong và ngoài cuộc
Bóng được coi là trong cuộc khi nó vẫn nằm hoàn toàn trong khu vực sân thi đấu và trọng tài chưa có tín hiệu dừng trận đấu. Ngược lại, bóng sẽ được tính là ngoài cuộc khi toàn bộ bóng đã vượt qua vạch biên ngang hoặc biên dọc, hoặc khi trọng tài đã thổi còi để tạm dừng trận đấu vì bất kỳ lý do nào.
Các lỗi trong bóng đá
Cầu thủ sẽ bị trọng tài thổi phạt khi thực hiện những hành vi vi phạm như đá, xô đẩy, kéo áo, ngáng chân hoặc đánh đối phương. Ngoài ra, việc dùng tay chơi bóng cũng bị cấm, ngoại trừ thủ môn trong khu vực vòng cấm của mình. Cầu thủ cũng không được phép cản trở thủ môn hoặc những người đang di chuyển bóng một cách hợp lệ. Những lỗi nghiêm trọng này có thể khiến cầu thủ nhận thẻ vàng cảnh cáo hoặc thậm chí thẻ đỏ, dẫn đến việc bị truất quyền thi đấu.
Luật việt vị
Một cầu thủ được coi là việt vị khi vào thời điểm đồng đội chuyền bóng, anh ta đứng gần khung thành đối phương hơn cả bóng và hậu vệ cuối cùng của đội bạn. Tuy nhiên, nếu cầu thủ đó chỉ đứng ở vị trí việt vị nhưng không tham gia trực tiếp vào tình huống tấn công, thì sẽ không bị thổi phạt. Điều này có nghĩa là việc việt vị chỉ được xác định khi cầu thủ đó tham gia gây ảnh hưởng đến trận đấu.
Luật ném biên
Khi bóng vượt ra khỏi đường biên dọc, đội không chạm bóng cuối cùng sẽ được hưởng quả ném biên. Cầu thủ thực hiện ném biên phải dùng cả hai tay đưa bóng qua đầu và giữ cả hai chân chạm đất tại vị trí ném để đảm bảo đúng quy định. Nếu không tuân thủ những yêu cầu này, quả ném biên sẽ bị coi là không hợp lệ.
Luật đá phạt góc
Trong luật chơi bóng đá, khi bóng chạm cầu thủ đội phòng ngự lần cuối rồi đi hết hoàn toàn qua vạch biên ngang, đội tấn công sẽ được hưởng quả phạt góc. Quả phạt góc được thực hiện bằng cách đặt bóng tại vị trí ngay góc sân, sát cột cờ, sau đó đội tấn công sẽ thực hiện cú đá để đưa bóng trở lại sân và tiếp tục trận đấu.
Luật phát bóng lên
Khi đội tấn công là bên chạm bóng cuối cùng trước khi bóng vượt qua vạch biên ngang, đội phòng ngự sẽ được quyền phát bóng lên để tiếp tục trận đấu. Quả phát bóng này được thực hiện từ khu vực 5m50, thường do thủ môn hoặc một cầu thủ bên phía đội phòng ngự thực hiện nhằm đưa bóng trở lại trong sân một cách an toàn và nhanh chóng.
Luật đá phạt
Đá phạt được chia thành hai hình thức chính: đá phạt trực tiếp và đá phạt gián tiếp. Trong tình huống đá phạt trực tiếp, cầu thủ được quyền sút bóng thẳng vào khung thành đối phương để ghi bàn mà không cần bóng phải chạm vào bất kỳ cầu thủ nào khác. Nếu cú sút đi thẳng vào lưới, bàn thắng sẽ được công nhận.
Ngược lại, với đá phạt gián tiếp, luật chơi bóng đá quy định rõ ràng rằng bóng phải chạm ít nhất một cầu thủ khác – có thể là đồng đội hoặc đối phương – trước khi đi vào lưới thì bàn thắng mới hợp lệ. Nếu bóng bay thẳng vào khung thành mà không có sự chạm bóng nào khác, bàn thắng sẽ bị từ chối.
Luật penalty (phạt đền)
Nếu cầu thủ đội phòng ngự mắc lỗi trong khu vực 16m50 (vòng cấm địa). Đội tấn công sẽ được trọng tài cho hưởng một quả phạt đền. Tình huống này được thực hiện từ chấm 11m, và chỉ có một cầu thủ của đội tấn công thực hiện cú sút đối đầu trực tiếp với thủ môn của đội phòng ngự. Không có cầu thủ nào khác can thiệp cho đến khi bóng được sút.
Luật thẻ phạt
Trong bóng đá, thẻ vàng là hình thức cảnh cáo cầu thủ khi có hành vi chơi xấu, phản ứng trọng tài, câu giờ hoặc vi phạm quy định an toàn. Thẻ đỏ được sử dụng khi cầu thủ phạm lỗi nghiêm trọng, nhận hai thẻ vàng trong cùng một trận, hoặc có hành vi bạo lực, xúc phạm. Khi nhận thẻ đỏ, cầu thủ sẽ bị đuổi khỏi sân và không được tiếp tục thi đấu.
Hiểu rõ luật chơi bóng đá không chỉ giúp bạn chơi đúng luật mà còn giúp theo dõi. Phân tích và thưởng thức các trận đấu một cách chính xác và thú vị hơn. Dù bạn là người chơi nghiệp dư, chuyên nghiệp hay chỉ đơn thuần là người yêu bóng đá. Việc nắm bắt các luật cơ bản là điều vô cùng cần thiết.